Gürbüz GÜRBÜZOĞULLARI ( Trabzonspor Basketbol A Takımı Kondisyoneri) kimdir

gurbuzogullari@trabzonbasket.com

EDİTÖR NOTU : Gürbüz GÜRBÜZOĞULLARI, kendi dalı olan "kondisyonerlik" ile ilgili bilgi ve birikimini, basketbol ve diğer amatör branşların istifade edebileceği şekilde  bizlerle paylaşacaktır.Sormak istediğiniz kendi dalıyla ilgili her türlü bilgiyi yukarıdaki e-posta adresi vasıtasıyla sorabilirsiniz.

ANTRENMANDA YÜKLENME VE  FİZYOLOJİK ETKİLERİ 30 Kasım 2009 01:37:05



        Basketbol antrenman ve maçlarına yönelik fizyolojik bilgiler başarıya
ulaşmada son derece önemlidir. Mesleki bilgiler; antrenman programlarını
planlama, özelleştirme ve uyarlama ile başarıya ulaşılmasını sağlar.

        Antrenmanların uyarı ve tepkileri organizmada uyum olgusu yaratır.
Antrenmanların plan ve programlarının kapsam ve içeriği organizmada
morfolojik, fonksiyonel ve biyokimyasal uyumlar sağlayarak hareket
uyarılarını oluştururlar. Bu uyarılara antrenman biliminde  yüklenme
denir. Zayıf uyarılar şiddet ve kapsam bakımından etkisiz kalır, ancak
uyarılar uyarı eşiğini aşarlarsa antrenman yüklenmeleri olarak değer
kazanırlar. Bu uyarı eşiği ( sınırı ) sporcuların kendi özelliklerine (
motorik ) göre farklılıklar gösterir. Yüklenmelerin bazı bölümleri genel
( takım olarak ) değil, kişiye özel hazırlanmalı ve uygulanmalıdır. Aksi
taktirde takımda bazı oyuncularda gelişme sağlanırken, bazıları gelişme
kaydetmez, bazıları da daha olumsuz performans sergileyebilir.

        Antrenmanda yapılan yüklenmelerin sürekli ve basamaklı olarak
yükseltilmesi gerekir. Dikkat edilmesi gereken nokta, sportif başarıya
erken ulaşmak için yapılan çok ağır şiddetteki antrenmanlar arasında
yeterli dinlenme verilmez ise yüklenmeler sürantrenmana neden olur.
Antrenmana yeni başlayanlara her yüklenmenin olumlu etkisi olmasına
karşın, antrenmanlı sporcularda özel yüklenmeler gereklidir. Burada
spesiyalleşme ilkesi devreye girer.

        Bir sporcunun iyi kondisyonu olabilir, ancak bu kondisyon basketbol
oynamaya uygun bir kondisyon mudur ?

        Basketbol’ un temelde aerobik sisteme ihtiyacı olan anaerobik bir spor
dalı olduğunu daha önceki yazılarımızda söylemiştik. Bu kapasiteyi
artırmak için, kısa süreli, yüksek şiddetli alıştırmalar yapılmalıdır. Bu
mantıkla vücut dikkatli ve ilerleyen bir şekilde sürekli antrene edilirse
adaptasyonlar oluşacak ve vücut daha da güçlenecektir. Yüklenmeler
arttıkça daha zorlu ve daha uzun çalışma kapasitesi de artacaktır. Aşırı
yüklenmemek için şiddet aşamalı olarak artarken süre ve sıklık kontrol
altında olmalıdır. Şiddeti belirlemek için kullanılan yöntemlerin başında
kalp atışlarını izlemek gelir.

        Yeterli bir seviyede yüklenme için nabızın dakikada 120’nin üstüne
çıkması gerekir. Yapılan bilimsel araştırmalar sonucu ; her yaşta kalp
atım tavan değerini bulmak için, yaşınızı 200 rakamından çıkarın. Bu sayı
sizin yaşınızda kalp atımlarının problemsiz bir şekilde
yükseltilebileceği dakika atım sayısını verir. Örneğin ; 20 yaşındaki bir
insan için bu sayı, 200 – 20 = 180’dir. Yapılan araştırmalara göre, insan
ne kadar zorlanırsa, kalp atımı da ona uygun bir şekilde yükselir. Uzun
süre antrenman yaptıktan sonra, kişinin kendi yaşından daha gençlerin
kalp atımına ulaşabilmesi mümkündür.

        Bir alıştırmanın şiddeti yükseldikçe, buna bağlı olarak süresi de
azalacaktır. Orta seviyede bir şiddette, daha uzun süreli çalışılabilir.
Dayanıklılık arttıkça kısa ve şiddetli hareket periyotlarının ardından,
çok daha çabuk normale dönülebilecektir.

        Sezon dışı dönemde ve öncesinde, hafta da sahada en az 2 yada 3
kondisyonel antrenmanlar yapılmalıdır. Sezon içerisinde, hafta da 2 yada
daha fazla maç olduğunda, anaerobik antrenmanlar hafta da yalnızca 1 yada 2 kere yapılmalıdır.

Gürbüz GÜRBÜZOĞULLARI